Αυγούστου 12, 2016

Η διέξοδος από την οικονομική δυσπραγία



Τα στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, το Ινστιτούτο Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών, το Υπουργείο Εξωτερικών και τη Γενική Γραμματεία Εσόδων κατατείνουν μεταξύ άλλων στα εξής:
  • Έχει χαθεί το 8,5% των εξαγωγών στο 5μηνο του 2016 σε σχέση με το 2013. Μάλιστα τον Ιούνιο του 2016 η κάμψη των εξαγωγών ήταν 6,6% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2015 και κάμψη 8,1% στο σύνολο του α' 6μήνου (παρατίθεται σχετικός πίνακας)





  • Η οικονομία βάσει των εκτιμήσεων και των προκαταρκτικών στοιχείων παρουσιάζει ύφεση κατά το Α' εξάμηνο του 2016. Παράλληλα, ο αποπληθωρισμός συνεχίστηκε στο -0,7% τον Ιούνιο,  ο τζίρος λιανεμπορίου σημείωσε πτώση -6,4% τον Μάιο και η οικοδομική δραστηριότητα μείωση 25,9% τον Απρίλιο.
  • Η ανεργία παραμένει στάσιμη σε ποσοστά άνω του 23%. Διαμορφώθηκε τον Μάιο  στο 23,5% στα ίδια επίπεδα με τον Απρίλιο, παρά την έναρξη της τουριστικής περιόδου
  • Τα στοιχεία της έρευνας συγκυρίας του ΙΟΒΕ για τον μήνα Ιούλιο αποκάλυψαν , ότι οι καταθέσεις των καταναλωτών θα βρεθούν σε ιστορικό χαμηλό το επόμενο 12μηνο, μαζί με τη φοροδοτική τους ικανότητα
  • Τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη των φορολογούμενων προς τις εφορίες αυξάνονται με ρυθμό πάνω από 1,2 δις. ευρώ κάθε μήνα, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, με τις νέες οφειλές που σωρεύτηκαν μόνο μέσα στο α' 6μηνο του 2016 να φθάνουν στα €6,9δισ.


Τα παραπάνω δεδομένα (και όχι απόψεις ή προβλέψεις) καταδεικνύουν κατά τη γνώμη μου τα εξής:

1. Παρά την ραγδαία υποτίμηση των ελληνικών περιουσιακών στοιχείων και τη μείωση των αμοιβών εργασίας η οικονομία μας στο κρισιμότερο στοιχείο, αυτό της ανταγωνιστικότητας, συνεχίζει να επιδεινώνεται. Πράγμα που προοιωνίζει μεγαλύτερη οικονομική δυσπραγία, δεδομένου ότι η εσωτερική ζήτηση καταρρέει (λόγω φόρων, ανεργίας και χαμηλής καταναλωτικής εμπιστοσύνης)

2. Η Ελλάδα φαίνεται ότι έχει περιέλθει σε ένα σημείο οικονομικής ισορροπίας ή μάλλον κινείται προς εκεί, όπου ΔΟΜΙΚΑ οι συντελεστές της παραγωγής θα υπό-απασχολούνται. Πράγμα που σημαίνει διατήρηση των υψηλών ποσοστών ανεργίας μακροχρόνια και συνεχή μείωση των εισοδημάτων και της αμοιβής εργασίας από το τρέχον σημείο.

3. Ένα σημαντικό τμήμα της παραγωγικής δυναμικής της χώρας μας έχει ήδη καταστραφεί. Κεφάλαια έχουν αμετάκλητα χαθεί ή και χάνονται (κόκκινα δάνεια, υπερφορολόγηση περιουσιακών στοιχείων, χρεοκοπημένες επιχειρήσεις, αδρανή ακίνητα) με το σημαντικότερο όλων τη ξενιτιά καταρτισμένου και νέου εργατικού δυναμικού στο εξωτερικό (brain drain).

4. Η ακολουθούμενη πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης και της ανυπαρξίας δημιουργίας επενδύσεων είναι ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΗ και σχεδόν νομοτελειακά θα οδηγήσει σε κοινωνικές εντάσεις και ακρότητες στο πεδίο των πολιτικών αντιλήψεων των Ελλήνων.

Υπάρχει διέξοδος σε αυτή τη καταθλιπτική προοπτική; Ναι, υπάρχει!!! 
Και απαιτεί το συνδυασμό 3 στοιχείων:

α) Δημιουργία περιβάλλοντος ελκυστικού για επενδύσεις παραγωγικές, πράγμα που σημαίνει:

  • σταθερό φορολογικό σύστημα
  • μείωση φορολογικής επιβάρυνσης για τις νέες επενδύσεις
  • δημιουργία πιστώσεων για νέες επενδύσεις
  • μείωση χρόνου αδειοδότησης νέων επενδύσεων  

β) Παύση εφαρμογής μέτρων περαιτέρω εσωτερικής υποτίμησης:
  • άμεση εκκίνηση έργων υποδομής με ευρωπαϊκά κονδύλια ή και δανεισμό
  • διευθέτηση χρέους - επιμήκυνση τοκοχρεολυσίων σε βαθμό που το ελληνικό Δημόσιο θα μπορεί να ξαναβγεί στις αγορές για μακροχρόνιο δανεισμό, ο οποίος όμως θα αφορά μόνο στη διενέργεια έργων υποδομής και όχι στην εξυπηρέτηση ελλειμματικών δημοσίων υπηρεσιών
 γ) Μείωση δαπάνης διοικητικού κόστους του Ελληνικού Δημοσίου

Προφανώς, τα παραπάνω απαιτούν ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο και μια αλλαγή στάσης των δανειστών ως προς το μείγμα της πολιτικής που ακολουθείται. Αλλά κυρίως απαιτούν μία άλλη πολιτική πρόταση από αυτές που κυβερνούν ή φιλοδοξούν να κυβερνήσουν.

Νομίζω ότι στις τάξεις των πολιτών το περιβάλλον ευνοεί την ανάδειξη μια τέτοιας νέας εθνικής και πολιτικής αναγέννησης.

 

Ιουνίου 29, 2015

Αγώνας για την Ελλάδα - ΝΑΙ στην Ευρώπη


Η έξοδος από το Ευρώ συνεπάγεται μεταξύ άλλων τα εξής:

·         Άμεση και βίαιη κάμψη του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων, σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τα σημερινά για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού και ιδιαίτερα για τους μη προνομιούχους:
o   Σε πρώτη φάση έλλειψη βασικών αγαθών τόσο για κατανάλωση, όσο και για την παραγωγή άλλων αγαθών και υπηρεσιών
o   Υποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων των Ελλήνων (καταθέσεις, ακίνητα, επιχειρήσεις) λόγω της σφοδρής υποτίμησης που θα υποστεί η Δραχμή
o   Πληθωριστική έξαρση, λόγω της εκτύπωσης Δραχμών, με αποτέλεσμα της πρόσθετη και πιο μακροχρόνια υποτίμηση της αξίας των ελληνικών περιουσιακών στοιχείων

·        Αποστέρηση σε πιο μακροχρόνιο ορίζοντα ζωτικής χρηματοδότησης για όλους τους τομείς της οικονομίας (αγροτική/ζωικήή εκμετάλλευση, μεταποίηση, υπηρεσίες, εισαγωγικό/εξαγωγικό εμπόριο), γεγονός που θα δημιουργήσει αμετάκλητη βλάβη στην όποια παραγωγική δομή έχει η οικονομία μας.  Το μακροχρόνιο αποτέλεσμα είναι η καταβαράθρωση του παραγωγικού ιστού της χώρας, ακόμα και από το επίπεδο στο οποίο τώρα βρίσκεται, πράγμα που θα οδηγήσει σε δομικά χαμηλότερη ανάπτυξη και άρα λιγότερες θέσεις εργασίας και μικρότερο εισόδημα

·        Απομόνωση της Ελλάδας σε διπλωματικό επίπεδο και απώλεια ισχύος έναντι γειτονικών χωρών που εποφθαλμιούν τη θέση της χώρας σε διεθνείς οργανισμούς. Άρα, ενδέχεται η Ελλάδα να διακινδυνεύσει ζωτικά συμφέροντά της και να αποτελέσει εύκολο στόχο άλλων αναδυόμενων δυνάμεων στην περιοχή των Βαλκανίων (π.χ. αλβανικός επεκτατισμός, τουρκική επεκτατικότητα)

·        Σε δεύτερη φάση η κατάρρευση του βιοτικού επιπέδου και η οικονομική ένδεια θα επιφέρουν πολιτική αστάθεια και ενδεχομένως έξαρση των αντιθέσεων μεταξύ διαφορετικών κοινωνικών ομάδων (π.χ. δημόσιοι υπάλληλοι – μισθωτοί/αυτοαπασχολούμενοι ιδιωτικού τομέα), δηλαδή απώλεια της κοινωνικής συνοχής και πιθανή διχόνοια

Συνεπώς, η έξοδος από το Ευρώ, όχι μόνο δεν λύνει τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που επιφέρει η συνταγή της λιτότητας μέσω των μνημονίων, αλλά τα οξύνει και δημιουργεί περισσότερα και πέραν του πεδίου της οικονομίας.
Η επώδυνη συμφωνία με τους δανειστές, στο σημείο στο οποίο βρισκόμαστε, είναι η καλύτερη επιλογή από όλες τις υφιστάμενες. Αν συνδυασθεί με κάποιας μορφής υπόσχεση για διευθέτηση του δημόσιου χρέους και στήριξη των επενδύσεων σε συνδυασμό με αποκατάσταση διαρθρωτικών παθογενειών όπως το ασφαλιστικό σύστημα, η φορολογική διοίκηση και οι δαπάνες για τη λειτουργία του κράτους μπορούμε σε ορίζοντα 5ετίας να έχουμε βελτιώσει ως Έλληνες τη θέση μας και τις προοπτικές της χώρας.

Στον αντίποδα η έξοδος από το Ευρώ και συνακολούθως, αλλά σταδιακά, από την Ευρώπη αποτελεί ήττα του Ελληνισμού και ακυρώνει μακροχρόνιους αιματηρούς αγώνες του έθνους να απαγκιστρωθεί από τη βαλκανική – ανατολίτικη υστέρηση και να συνδεθεί με τις ιδέες του κράτους δικαίου, των ατομικών ελευθεριών, του ανώτερου βιοτικού επιπέδου και της δημοκρατίας που ευδοκίμησαν και έχουν βρει τη καλύτερη εφαρμογή τους στην Ευρώπη.

Για όλους αυτούς τους λόγους, συντάσσομαι με την παραμονή στην Ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, αρνούμαι την έξοδο από το Ευρώ, όσο και αν είναι επώδυνη η εναλλακτική της συνέχισης των πολιτικών λιτότητας που μυωπικά επιβάλλουν οι πιστώτριες δυνάμεις και η αβελτηρία του ελληνικού πολιτικού συστήματος.

ΝΑΙ στην Ευρώπη – Αγώνας για την Ελλάδα

Ιουλίου 09, 2013

Το μνημόνιο ως πρόφαση

Η Ελλάδα μέσω της διόγκωσης του χρέους, των συσσωρευμένων ελλειμμάτων και της αδυναμίας της να προσαρμοσθεί στη διεθνή οικονομία, κατέρρευσε οικονομικά, όταν μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης έπαυσε η χρηματοδότηση με δάνεια από το εξωτερικό, αλλά και το εσωτερικό.

Η αιτία των δεινών ανάγεται στην πορεία που ακολούθησε η χώρα κατά τα τελευταία 30 – 40 χρόνια, όταν και εγκαθιδρύθηκαν μια μη ανταγωνιστική οικονομία, ένα κράτος αντιπαραγωγικό και διεφθαρμένο, ένας ιδιωτικός τομέας βασισμένος στην καταναλωτική δαπάνη και όχι στην παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών και μία πολιτική διαπλοκή με τις οικονομικές, συνδικαλιστικές ελίτ, αλλά και ένα μεγάλο μέρος των πολιτών που ευημερούσαν παρασιτικά.

Καθώς αυτές – μεταξύ άλλων – είναι οι αιτίες της παρακμής μας και της κατάρρευσής, από την αντιμετώπισή τους θα κριθεί η έξοδος από την κρίση.

Η ψευδαίσθηση (σκόπιμη συνήθως) ορισμένων ομιλούντων κεφαλών, πολιτικολογούντων, πολιτικών, διαμορφωτών κοινής γνώμης, αλλά και σχολιαστών ότι το μνημόνιο αποτελεί τη μήτρα των δεινών είναι πολύ επικίνδυνη, καθώς μεταθέτει την αναζήτηση λύσης σε αδιέξοδα, τα οποία όμως ακούγονται ευχάριστα στα αυτιά μας…
Τα μνημόνια είναι σε μεγάλο βαθμό η επιβολή των συνθηκών που επιθυμούν οι δανειστές της χώρας, για να χρηματοδοτούν την Ελλάδα προκειμένου να αποφύγουν μία ανεξέλεγκτη χρεοκοπία και μια ενδεχόμενη διεθνή αποσταθεροποίηση. Καθώς το βασικό κριτήριό κατά τη σχεδίαση και εφαρμογή του μνημονίου είναι αυτό και σε συνδυασμό με το χαμηλότερο δυνατό κόστος που επιδιώκουν για τα δικά τους συμφέροντα, το καθιστά αναποτελεσματικό και επικίνδυνο για τη χώρα.
Από την πλευρά μας το μνημόνιο θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί για όσο το δυνατό μικρότερο χρόνο, μέχρι να μπορέσουμε να δρομολογήσουμε γρήγορα τις διαρθρωτικές αλλαγές που έχει ανάγκη η χώρα. Θα έπρεπε να ήταν το οξυγόνο, μέχρι να κολυμπήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις για να ξαναβγούμε στην επιφάνεια και να αναπνεύσουμε μόνοι μας.

Ωστόσο, το πολιτικό σκηνικό και ένα αρκετά μεγάλο (νομίζω όχι πλειοψηφικό) μέρος των πολιτών κρατά τη χώρα παγιδευμένη στο παρελθόν. Οι κρατικιστές (κάθε κομματικής απόχρωσης και ιδεολογικής αναφοράς), οι παρασιτικές συντεχνίες, το διεθφαρμένο πολιτικό σύστημα μας κρατούν ομήρους, υπονομεύοντας τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να συντηρήσουν τα προνόμια τους, αλλά και από γνήσια ανεπιτήδευτη βλακεία. Το επικίνδυνο και αναποτελεσματικό μνημόνιο για πολλούς είναι μια καλή δικαιολογία για να αρνούνται κάθε αλλαγή, είτε αναθεματίζοντάς το, είτε επικαλώντας το ως "ανωτέρα βία".

Η χώρα περάν κάθε μνημονίου για να προχωρήσει χωρίς καταστροφές χρειάζεται τώρα αλλαγές στις δομές της. Νέο φορολογικό σύστημα, νέo ασφαλιστικό σύστημα, μικρότερο και παραγωγικότερο κράτος, ταχύτερη απόδοση δικαιοσύνης, αποδοτικότερη δημόσια διοίκηση. Ενδεχομένως και γενναίες αλλαγές στην οργάνωση του πολιτεύματος. Με άλλα λόγια ένα νέο "κοινωνικό συμβόλαιο".

Το ζητούμενο δεν είναι το μνημόνιο ή το ποιες είναι οι επιταγές των δανειστών, αλλά τι είμαστε εμείς διατεθειμένοι να κάνουμε και προς ποια κατεύθυνση. Αυτό είναι το αίτημα των καιρών και όρος επιβίωσης. Αν θέλουμε να αλλάξουμε να το δείξουμε στην πράξη.

Απριλίου 23, 2013

Περί ιδιωτικοποίησης, κρατικής περιουσίας και δημόσιου συμφέροντος

Συχνά συγχέεται η περιουσία του κράτους με το δημόσιο τομέα και την παρέμβασή του στην οικονομία.

Για παράδειγμα και προς διευκόλυνση του συλλογισμού παρακάτω σκόπιμο είναι να κατανοήσουμε ότι περιουσία του κράτους συνιστούν η κυριότητά του επί του υπεδάφους, των υδάτινων πόρων, των λιμένων, της ενέργειας, του τζόγου κλπ. Η επιχειρηματική δραστηριότητα εκμετάλλευσης/αξιοποίησης αυτών των πόρων μπορεί να γίνει μέσω παραχώρησης για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε ιδιώτες ή μέσω οργανισμών που διοικητικά και λειτουργικά ελέγχονται από το κράτος και τα όργανά του.

Συνεπώς, η περιουσία του κράτους παραμένει στην κατοχή του όταν παραχωρείται η χρήση της και όχι η κατοχή της (π.χ. παραχώρηση των προβλητών στο λιμάνι του Πειραιά στην COSCO).

Άρα το μείζον είναι η επιλογή της μεθόδου αξιοποίησης αυτής της περιουσίας που μεγιστοποιεί την ωφέλεια για το κοινωνικό σύνολο υπό την έννοια του ευρύτερου δημόσιου συμφέροντος.

Η εμπειρία στην Ελλάδα κατέδειξε αδιαμφισβήτητα ότι οι ΔΕΚΟ και οι "κοινωνικοποιημένες" εταιρείες ήταν αντίθετες στο δημόσιο συμφέρον καθώς:
- συσσώρευσαν ελλείμματα διογκώντας το δημόσιο χρέος
- έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους κομματικούς μηχανισμούς
- κατέλυσαν κάθε έννοια αξιοκρατίας και χρηστής διαχείρισης δημόσιας περιουσίας
- εξέθρεψαν ένα μεγάλο πλήθος παρασίτων που ευνοήθηκαν από τις μονοπωλιακές συνθήκες
- παρείχαν υπηρεσίες (κοινής ωφέλειας και άλλες) χαμηλής ποιότητας και υπέρογκου κόστους (θυμήσου τον κρατικό ΟΤΕ, τη ΔΕΗ, τον ΟΛΠ κλπ)
- υπέσκαψαν την ανάπτυξη ενός υγιούς επιχειρηματικού ιδιωτικού τομέα, αποστερώντας κεφάλαια και θέσεις εργασίας από την κοινωνία

Παρόμοια είναι η εμπειρία από την εφαρμογή του ίδιου μοντέλου στον "υπαρκτό σοσιαλισμό" , στα λαϊκίστικα ολοκληρωτικά καθεστώτα της Λατινικής Αμερικής (π.χ. περονική αργεντινή) και στις φονταμελιστικές ή και εθνικιστικές κοινωνίες της Μ. Ανατολής.

Αντιθέτως, η ιστορική εμπειρία από χώρες (π.χ. Β. Αμερική, Δυτική Ευρώπη, Ιαπωνία) που αξιοποίησαν την κοινωνική περιουσία μέσω του ιδιωτικού τομέα και του κινήτρου του κέρδους, επέτυχαν καλύτερες οικονομικές επιδόσεις και δημιούργησαν καλύτερο βιοτικό επίπεδο και καλύτερο πολίτευμα από τις χώρες της κρατικοποιημένης (σε διαφορετικούς βαθμούς αναλόγως τη χώρας) οικονομικής δραστηριότητας.

Συνεπώς και υπό αυτό το πρίσμα, ορθολογική επιλογή συνιστά η ιδιωτικοποίηση της οικονομικής δραστηριότητας και παράλληλα η διατήρηση της κυριότητας των περιουσιακών στοιχείων από το συντεταγμένο κράτος (και όχι το κομματικό παρακράτος).