Τις τελευταίες ημέρες προκύπτουν ειδήσεις που μάλλον σκιαγραφούν μία περίοδο κρίσιμη για την Ελλάδα γενικότερα και όχι μόνο με τη στενή έννοια του κράτους. Οι πιο σημαντικές εξελίξεις είναι οι εξής:
1. Οι πιστωτές μας, όπως εκπροσωπούνται από την «τρόικα» απαιτούν:
- Μείωση του ευρύτερου δημόσιου τομέα κατά 30% και κλείσιμο των ζημιογόνων ΔΕΚΟ.
- Κατάργηση των επικουρικών συντάξεων/ταμείων και νομικό πλαίσιο για την υπερίσχυση των διμερών συμβάσεων εργασίας έναντι των συλλογικών
- Άνοιγμα όλων των κλειστών επαγγελμάτων.
- Αύξηση των φορολογικών εσόδων και μείωση των κρατικών επιχορηγήσεων στο σύστημα υγείας στην παιδεία και στους ασφαλιστικούς φορείς.
2. Τα στοιχεία για το έλλειμμα και το δημόσιο χρέος του 2009 και οι προβλέψεις για την εξέλιξή τους τα επόμενα χρόνια καθιστούν πολύ πιθανό το ενδεχόμενο της αναδιάρθρωσης του χρέους. Μάλιστα, στην Ε.Ε. γίνονται διαβουλεύσεις για τον τρόπο που θα μπορούν να γίνουν οι αναδιαρθρώσεις χρέους και οι επιπτώσεις για τα κράτη – μέλη. Πιο συγκεκριμένα:
- Η Γερμανία προτίθεται να προτείνει ότι από το 2013 η αναδιάρθρωση του χρέους θα επιφέρει «προαιρετική» απεμπόληση ψήφου για το κράτος – μέλος και έλεγχο της περιουσίας του από τα όργανα της Ε.Ε.
- Ο υπουργός οικονομικών της Αυστρίας δήλωσε ότι η Ελλάδα δεν έχει πράξει τα υπεσχημένα στο μνημόνιο και συνεπώς εγείρει θέμα εκταμίευσης της επόμενης δόσης από το μηχανισμό στήριξης. Επίσης, η Σλοβακία δεν συμμετέχει στον μηχανισμό στήριξης.
- Οι αγορές ήδη προεξοφλούν αναδιάρθρωση του χρέους σύμφωνα με τα επίπεδα στο επιτοκιακό περιθώριο (spreads) των ελληνικών ομολόγων και στα CDS (credit default swaps – ασφάλεια έναντι ενδεχομένου πτώχευσης της χώρας).
- Το μίγμα οικονομικής πολιτικής που έχει επιβληθεί φαίνεται ότι δεν αποδίδει, καθώς βαθαίνει την ύφεση, δεν έχει αναπτυξιακή δυναμική και δεν ενισχύει το βασικό παράγοντα οικονομικής επιβίωσης, την ανταγωνιστικότητα. Η κάμψη των τιμών που επιχειρείται, δεν αποτελεί τον ουσιαστικό παράγοντα για μία ανταγωνιστική οικονομία του δυτικού κόσμου. Εξάλλου, τα επίπεδα τιμών στις αναδυόμενες χώρες είναι ανέφικτα και αφορούν κοινωνίες με προβλήματα ανέχειας, αυξημένης θνησιμότητας και ατομικών ελευθεριών.
- Το έλλειμμα του 2009 υπολογίζεται ότι αποτελεί το 15,4% του ΑΕΠ και το αντίστοιχο δημόσιο χρέος 126,8%
- Το ελληνικό κράτος καλείται σύμφωνα με τις υπάρχουσες δανειακές συμβάσεις να καταβάλλει 35,3 δις το 2011, 40,5 δις το 2012, 40,3 δις το 2013, 69,2 δις το 2014 και 75,7 δις το 2015.
- Οι τόκοι αποπληρωμής του χρέους σύμφωνα με τις υπάρχουσες δανειακές συμβάσεις ανέρχονται στο 5,6% του ΑΕΠ το 2010, 6,6% το 2011, 7,5% το 2012, 8,1% το 2013 8,2% το 2014
3. Στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής παρατηρείται αυξημένη πίεση για την «επίλυση» ζητημάτων που αφορούν την Ελλάδα:
- Η πρόσφατη «επίθεση φιλίας» από την κυβέρνηση της Τουρκίας, εμπλέκει θέματα συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου, «επίλυσης» του κυπριακού ζητήματος, ενώ παράλληλα το προξενείο της Τουρκίας καλλιεργεί τουρκική συνείδηση στους μουσουλμανικούς πληθυσμούς της Θράκης
- Ο αγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης ουσιαστικά έχει σταματήσει, μετά και την αποχώρηση της Βουλγαρίας δια στόματος του πρωθυπουργού της από το συγκεκριμένο έργο.
- Στο θέμα της ονομασίας των Σκοπίων, ασκούνται έντονες πιέσεις από ισχυρές δυνάμεις για αποδοχή του τίτλου «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη»
- Στο εσωτερικό της Ε.Ε. προωθείται η δημιουργία χωρών – μελών διαφορετικών ταχυτήτων, έτσι ώστε τα ισχυρά κράτη να «απαλλαγούν» από τα αδύναμα.
4. Στην εσωτερική πολιτική σκηνή, οι πρόσφατες εκλογές για την αυτοδιοίκηση κατέδειξαν τα εξής:
- Σε απολύτως βασικά ζητήματα της χώρας, όπως η λειτουργία του κράτους, η εξωτερική πολιτική και το είδος της οικονομίας που σκοπεύεται δεν υφίστανται συναινέσεις μεταξύ των κύριων κομμάτων
- Περίπου το 50% το εκλογέων δεν επιλέγει να ψηφίσει, καταδεικνύοντας ότι δεν υφίσταται λαϊκή στήριξη και συνεπώς ισχυρή κοινωνική νομιμοποίηση στις πολιτικές που προτείνουν τα κόμματα
- Τα Κ.Κ.Ε. το οποίο είναι αντίθετο με τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Ε.Ε και στην οικονομία της αγοράς αύξησε σημαντικά την εκλογική του απήχηση, υποδηλώνοντας ότι ένας αυξανόμενος αριθμός πολιτών δεν εμπιστεύεται τη στρατηγική κατεύθυνση της χώρας κατά τα τελευταία 35 τουλάχιστον χρόνια
Τα παραπάνω δεδομένα σημαίνουν ότι η Ελλάδα είναι οικονομικά ανίσχυρη, περίπου έρμαιο των πιστωτών της και των δανειακών συμβάσεων (μνημόνιο) που έχει υπογράψει. Επίσης, η παροχή πιστώσεων για να εξυπηρετηθούν οι κύριες υποχρεώσεις του ελληνικού κράτους (μισθοί, συντάξεις, τοκοχρεολύσια, λειτουργία νοσοκομείων, σχολείων κλπ) εξαρτάται από τους πιστωτές μας. Παράλληλα, την ίδια στιγμή το ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν παρουσιάζεται ούτε στο ελάχιστο ενωμένο, όταν μάλιστα διακυβεύονται πολλά στα θέματα εξωτερικής πολιτικής και εθνικής κυριαρχίας.
Η κάμψη του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων και οι πιέσεις που θα ασκηθούν από το εξωτερικό, καθιστούν απαραίτητη την εθνική ομοψυχία σε όλα τα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας. Εθνικός στόχος πλέον καθίσταται η επιβίωση της Ελλάδας, ως μίας χώρας που θα έχει ανεξάρτητη φωνή και παρουσία στο παγκόσμιο χάρτη και θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την βελτίωση των όρων ζωής μετά από μερικά χρόνια.
Συνεπώς, απαιτείται ένα νέο είδους κοινωνικό συμβόλαιο και συστράτευση σε αυτό τον εθνικό στόχο. Κόμματα, συντεχνίες, πρόσωπα που έρχονται σε αντίθεση με αυτό το στόχο θα πρέπει η κοινωνία να τα θέτει στο περιθώριο. Η υπάρχουσα πολιτική δομή (κόμματα, ΜΜΕ,συνδικαλισμός) δεν εκπροσωπεί επαρκώς τηςν ελληνική κοινωνία, πράγμα που αποδεικνύεται από την αποχή στις αυτοδιοικητικές εκλογές και στην ελάχιστη εμπιστοσύνη που δείχνουν οι πολίτες σε θεσμούς όπως ο Τύπος και ο συνδικαλισμός.
Για την επίτευξη της εθνικής ομοψυχίας χρειάζεται ένας νέος πολιτικό Λόγος, όπου θα προτάσει το δημόσιο συμφέρον υπεράνω όλων των άλλων (ατομικό, συντεχνιακό). Όταν αυτό φανεί στην πράξη και επικρατήσουν η δικαιοσύνη και η ισονομία, τότε μόνο οι πολίτες θα δεχθούν τις θυσίες που χρειάζονται για την αποτροπή της υποδούλωσης.
